
Beweging met WoonZaam
Trebbe brengt beweging…. met WoonZaam
In Trebbe brengt beweging… nemen we je mee in visies, concepten en toepassingen waarmee Trebbe beweging brengt op de woningmarkt. Want dat de woningmarkt op slot zit dat is wel duidelijk. Wij kijken vooruit en zoeken of creëren de ruimte, zodat er beweging ontstaat op de woningmarkt. Dit keer gaan we nader in op WoonZaam. Trebbe lanceerde eerder dit jaar samen met ErinThuis dit nieuwe concept. Het is één van de oplossingsrichtingen voor de problematiek op de Nederlandse woningmarkt. Hoog tijd voor een gesprek met de mensen áchter WoonZaam: Hein Stooker, directeur bij Trebbe, Antje de Groot-Schuttert, conceptontwikkelaar WoonZaam en Ludan Schmid van ErinThuis.
Woonwensen in relatie tot maatschappelijke ontwikkelingen
We schreven er al eerder over. Er is van alles aan de hand op de woningmarkt. Te weinig aanbod van goede, betaalbare woningen, te weinig grond om op te ontwikkelen en te bouwen én te veel mensen op zoek naar een fijn en goed thuis. De prijzen van woningen schieten inmiddels bijna door het dak en er ontstaan schrijnende situaties. Mensen die noodgedwongen langer thuis blijven wonen bij vader en/of moeder, mensen die langer in een huurwoning blijven, terwijl ze eigenlijk door willen óf moeten stromen naar een koopwoning en wat te denken van de biedingsoorlogen in de bestaande woningbouw. “Maar bij de nieuwbouwwoningen die in verkoop gaan liegen de cijfers er ook niet om. Meer dan 400 inschrijvingen op dertig woningen is tegenwoordig eerder de regel dan een uitzondering”, begint Hein Stooker. Eén van de oorzaken dat de woningmarkt volkomen op slot zit, is dat er nauwelijks nog doorstroming plaatsvindt. “Er zijn genoeg mensen met een verhuiswens, maar als er al beschikbare opties zijn, dan sluiten die niet of minder goed aan op de woonwensen en zijn deze bijna onbetaalbaar.” Tegelijkertijd zien we maatschappelijke ontwikkelingen zoals:
- vergrijzing;
- vereenzaming en tegelijkertijd een steeds groter wordend tegengeluid op die vergaande individualisering; namelijk de roep om meer collectiviteit;
- toenemende zorgvraag én valongelukken thuis
- gemeenten en woningcorporaties die meer en meer een gezonde mix in buurten en wijken willen zodat deze ook toekomstbestendiger en vitaler worden.
Deze ontwikkelingen zorgen voor (snel) veranderende woonwensen waar nog niet veel oplossingen voor zijn. En daar komt WoonZaam om de hoek.
WoonZaam; integraal, van begin tot eind en vrij in vorm
“WoonZaam speelt in op al die maatschappelijke ontwikkelingen”, vertelt Hein. Maar wat is dan WoonZaam? “WoonZaam is een totaalaanpak voor collectieve woonconcepten. Om bijvoorbeeld een groep senioren, een mix van jong en meer senior, een groep starters of een groep mensen met een collectief gedachtegoed, naar hun wens te huisvesten”, vertelt Antje. Binnen deze uitleg valt het woord concept. Een veelvuldig gebruikt begrip binnen de ontwikkel- en bouwbranche dat garant staat voor een betaalbare woning die ook nog eens snel en efficiënt ontwikkeld en gebouwd kan worden. Is dit dan niet oude wijn in nieuwe zakken? Maar dat is niet het geval met WoonZaam, vindt Antje. “WoonZaam gaat veel verder in integraliteit. We bieden een procesmatige aanpak, om groepen bewoners stap voor stap te begeleiden en te ondersteunen.” “Op het gebied van het ontwikkel- en bouwproces, maar juist ook sociaal maatschappelijk, financieel en op persoonlijk vlak”, vult Ludan aan. Verder is WoonZaam vrij in verschijningsvorm. Antje: “Of het nu gaat om grondgebonden woningen, een appartementencomplex of een oud kantoorpand dat omgebouwd wordt naar woningen, de vorm is altijd vrij. Net zoals de invulling. We hebben woongroepen met een vraag naar veel gedeelde gemeenschappelijke voorzieningen. Zoals een logeerhuis, gedeelde badkamers en wasruimten waar ook de apparatuur gedeeld wordt, maar ook opgaven waar alleen de tuin en ontvangstruimte gedeeld worden. Dit is aan het collectief, hierin is ook geen goed of fout.”
WoonZaam maakt impact op de hele maatschappij
Zoals eerder aangehaald speelt WoonZaam in op vergrijzing en vereenzaming, de roep naar collectiviteit en een volgende stap in de deeleconomie. Dit betekent dus ook dat WoonZaam niet speciaal voorbehouden is aan senioren. “WoonZaam is er voor ieder collectief. Voor groepen senioren of jongeren, een mix tussen die twee of een groep die vanuit een bepaalde overtuiging of visie op het leven ergens samen willen leven.” De impact die WoonZaam maakt is voelbaar door de hele maatschappij heen, vindt Hein. “WoonZaam is er voor de maatschappij, de verschillende type opdrachtgevers, het collectief en het individu, in de ruimste zin van deze woorden.” Zo zijn er voor gemeenten veel voordelen. “Gemeenten kunnen op een respectvolle wijze de doorstroming in hun gemeente op gang brengen, met volwaardige woningen die volledig voldoen aan de wensen van de gemeente, het collectief en de individuele bewoner”, licht Hein toe. Tegelijkertijd leidt de op gang gebrachte beweging vaak tot een verjonging in de wijk waar de woningen achtergelaten worden. “Gemeenten krijgen steeds meer vragen van CPO’s (collectief particulier opdrachtgeverschap) of bewonerscollectieven naar locaties. WoonZaam kan ondersteunen in de verdere invulling en tot een haalbaar plan komen. Daarmee kan de gemeente de inwoners een plek geven in hun eigen vertrouwde omgeving”, vult Antje aan. Specifiek in het geval van een seniorencollectief brengt WoonZaam nog een aantal andere voordelen met zich mee. “Zo worden er geschikte seniorenwoningen gerealiseerd, met de juiste voorzieningen. Hierdoor hoeft de gemeente niet de WMO aan te spreken om woningen ‘geschikt’ te maken of ondersteuning te bieden”, vertelt Ludan.
Ook voor woningcorporaties is WoonZaam geschikt en brengt het specifieke voordelen met zich mee. Naast het feit dat WoonZaam beweging brengt in het woningbestand van woningcorporaties, kunnen er bijvoorbeeld direct levensloopbestendige woningen worden gerealiseerd. “De vraag naar levensloopbestendige woningen is groot vanuit woningcorporaties’, vertelt Antje. “En dat is logisch die woningen zorgen ervoor dat het woningbestand geschikt is en blijft voor een brede doelgroep. Met WoonZaam wordt dus ingespeeld op een sociaal maatschappelijke vraag bij woningcorporaties, maar draagt het net zo goed bij aan het toekomstbestendig maken en houden van het woningbestand.”
En dan zijn er nog de voordelen waar de hele maatschappij van meeprofiteert. De voordelen voor de straten, buurten of wijken waar WoonZaam een collectief een nieuwe leefomgeving mag geven. “De sociale cohesie en veiligheid van deze plekken nemen in grote mate toe. Men ziet meer naar elkaar om, er ontstaat meer onderlinge verbinding in de volledige buurt en we geven mensen een nieuwe fijne plek om te wonen, in een collectief in een omgeving die ‘oud en vertrouwd’ is”, vertelt Ludan. “Het wonen in een collectief roept een halt toe aan de almaar toenemende vereenzaming en individualisering, brengt nieuwe energie in bestaande buurten en wijken en maakt deze daardoor gewilder om te wonen, vitaler en toekomstbestendiger.”
Specifiek betekent WoonZaam voor het collectief en het individu begeleiding van A tot Z en nog een stapje verder
Nu we weten wat WoonZaam op hoofdlijnen is en wat het ons als samenleving oplevert, is het interessant om verder in te gaan op wat WoonZaam dan voor die collectieven kan betekenen. Want het besluit van een groep mensen dat ze gezamenlijk willen wonen, wordt meestal niet lichtzinnig genomen. “WoonZaam neemt deze groepen bij de hand in de te nemen stappen, vanaf het allereerste idee tot ver na dat ze in hun nieuwe leefomgeving wonen. Ook zorgt WoonZaam ervoor dat het collectieve gedachtegoed een plek krijgt en houdt binnen de opgave zonder individuele wensen uit het oog te verliezen en vice versa”, vertelt Antje. Het initiatief kan genomen worden door een gemeente, een woningcorporatie of het collectief. Voor een geslaagde WoonZaam-leefomgeving zijn er drie randvoorwaarden van groot belang:
- een locatie, dit mag ook een bestaand gebouw zijn
- draagvlak van de gemeente
- een bewonerscollectief
“WoonZaam komt in actie als er aan twee van de drie randvoorwaarden is voldaan en zet zich in om ook de derde voorwaarde voor elkaar te krijgen”, legt Ludan uit. Zodra aan de drie voorwaarden is voldaan start een haalbaarheidsanalyse. “Het is fijn voor het collectief om zo snel mogelijk te weten waar zij aan toe zijn. Is het plan haalbaar dan start de begeleiding van het collectief”, vertelt Antje. En die begeleiding gaat van A tot Z en nog veel verder. “Nadat ErinThuis de verwachten en de woonwensen heeft opgehaald bij de individuele bewoners, wordt dit verwerkt in het collectieve gedachtegoed. Het collectieve gedachtegoed wordt door Trebbe vertaald naar een plan waarbij ook de individuele bewonerswensen worden verwerkt in de woningen”, vertelt Hein. “De verschijningsvorm van die woningen, die is vormvrij. Bewoners kunnen kiezen voor de nieuwbouw van grondgebonden woningen of appartementen, maar ook de transformatie van bestaand vastgoed zoals bijvoorbeeld een voormalig school- of kantoorgebouw, behoort tot de mogelijkheden.” Ludan vult aan: “ErinThuis ontzorgt de deelnemers gedurende het gehele proces en gaat met de individuele bewoners in gesprek. Hoe wonen ze nu, moet er een woning worden verkocht, wat is de financiële situatie, is het beter om te kopen of te huren, welke financieringsvormen komen in aanmerking, welke gemaksdiensten zijn er gewenst? Dit zijn vragen die in dit gesprek worden meegenomen en geeft de deelnemers houvast en structuur gedurende het proces. Daarnaast richt ErinThuis een lokaal netwerk van bedrijven voor het collectief op. Denk hierbij aan bijvoorbeeld een makelaar, klusjesman en schilder, maar ook diensten als bijvoorbeeld een maaltijdvoorziening en verhuisbedrijf behoren tot het netwerk .”Zo doorlopen bewoners een overzichtelijk en gestructureerd proces, waarbij zij continu worden ontzorgd zonder de regie te verliezen. “Wij zeggen weleens ‘vertelt u ons hoe u wilt wonen en wij maken het passend’, dat moet het uitgangspunt zijn”, aldus Antje.
Ervaren en in goede handen
WoonZaam mag dan nieuw én vernieuwend in de markt zijn, de betrokken partijen Trebbe en ErinThuis zijn al zeer ervaren. Trebbe kan putten uit uitgebreide kennis en kunde, uit een historie van meer dan 110 jaar. ErinThuis is opgericht in 2017 en heeft veel ervaring met het begeleiden van mensen van woondroom naar woonhuis en beschikt over een groot netwerk. Samen ontwikkelden zij WoonZaam. Hein: “Dit deden en doen we vanuit het geloof dat iedereen recht heeft op woning die voldoet aan álle woonwensen, vanuit de visie dat ontwikkelen en bouwen van nieuwe leefomgevingen overzichtelijk, onbezorgd en vooral leuk moet zijn voor iedere betrokkene, vanuit de overtuiging dat er ruimte en beweging te creëren is op de woningmarkt vanuit samenwerking én vanuit de ervaring dat bij de ontwikkeling van duurzame en gezonde leefomgeving er meer van belang is dan de stenen alleen.”
Benieuwd naar wat WoonZaam voor jou kan betekenen?

Hein Stooker
Directeur bij Trebbe
088 259 00 08

Antje de Groot-Schuttert
Conceptontwikkelaar WoonZaam
06 21 20 76 51

Ludan Schmid
Directeur ErinThuis
06 42 96 06 68