Spectaculair circulair

Het circulaire kozijn; klein maar fijn!

Spectaculair circulair. Daar verwachten we grootse en meeslepende dingen bij. Maar er is slechts een kleine vonk nodig voor een grote brand. De vonk in dit verhaal is het circulaire kozijn van Westerveld en Nederlof, BUVA en Trebbe. Nico Blaauw, teamleider techniek & duurzaamheid, vertelt op de dag van de duurzaamheid hoe het kozijn van Trebbe BasisWonen circulair wordt. De eerste stappen zijn gezet door te kiezen voor:

  • levensduurverlenging door lichtere kleuren en een diepere negge;
  • volledig demontabele kozijnen;
  • het materiaal te beperken. Door te kiezen voor smallere afmetingen hout, hebben we 20% minder hout nodig;
  • duurzamere materiaalkeuzes zoals hout van een andere herkomst.

TNO Technologiecluster; verrassende inzichten

“Westerveld & Nederlof werd uitgenodigd door TNO om deel te nemen aan de werkgroep ‘Technologiecluster Circulair ontwerpen, leveren en bouwen’. Op hun beurt nodigden zij Trebbe uit om samen het kozijn van de BasisWoning onder het circulaire loep te nemen”, steekt Nico van wal.

De kringloop van hergebruik in relatie tot bouwen voor de eeuwigheid

“Circulariteit betekent voor ons niets anders dan hergebruik van grondstoffen zonder functie- en kwaliteitsverlies”, legt Nico zijn interpretatie van circulariteit uit. “Daar zit gelijk ook de crux, wij bouwen woningen voor de ‘eeuwigheid’. Een koper koopt de woning niet om deze een aantal jaar later te demonteren en ergens anders weer in elkaar te zetten of te recyclen.” Vanuit die wetenschap formuleerden Nico en het team verschillende pijlers. “Circulariteit gaat uit van levensduurverlenging en het kunnen demonteren en recyclen van materialen, wij voegen daar materiaalbeperking en duurzame materiaalkeuzes aan toe.”

Levensduurverlenging

De eerste stap is het verlengen van de levensduur van kozijnen. Het team kiest voor lichte kleuren op de kozijnen. “Hoe lichter de kleur, hoe minder het hout werkt, hoe minder onderhoud nodig is en dat komt de levensduur ten goede.” Daarnaast ontwikkelde het team een diepere negge (de afstand van de buitenkant van het metselwerk tot de voorzijde van het kozijn). “Het gaat erom dat het hout zo min mogelijk te verduren heeft van weersomstandigheden en daar goed tegen beschermd is.”

Demontabel

De volgende stap in het onderzoek was de mogelijkheid tot het demonteren van het kozijn. “In de basis zijn de kozijnen al deels demontabel, dit hebben we uitgewerkt naar volledig demontabel.” En de ventilatieroosters zijn voorzien van materiaalaanduiding waardoor duidelijk is uit welk soort kunststof deze vervaardigd zijn en goed te recyclen zijn.

Materiaalbeperking

Naast circulariteit heeft het team ook gekeken naar andere duurzame mogelijkheden. “Door het materiaalgebruik tot een minimum te beperken is het kozijn direct al duurzamer en verkleinen we onze CO2-footprint.” In het kader van materiaalbeperking kiest Trebbe voor smallere afmetingen van het hout voor kozijnen “De kozijnen voldoen dan nog steeds aan alle eisen, terwijl we bijna 20% minder hout nodig hebben.”

Duurzame materiaalkeuzes

Door te kijken naar duurzamere materialen met een lagere footprint geven we het circulaire kozijn een extra duurzaam zetje. “Voor de kozijnen en spouwlatten gebruiken we geïmporteerd hout uit Azië, Afrika en Zuid-Amerika. Binnen Europa hebben we goede, gelijkwaardige alternatieven gevonden. “Deze houtsoorten, ook voorzien van een FSC®- of PEFC ™ keurmerk, komen nu in beeld doordat we de kleur en de negge van het kozijn aanpassen. Deze materialen leggen een minder lange weg af naar de fabriek, daardoor zijn ze minder belastend voor het milieu en verkleinen we onze CO2-footprint.”

Levenscyclusanalyse; klaar voor de komende 50 jaar

Uit de levenscyclusanalyse blijkt dat als bovengenoemde oplossingen verwerkt worden, het kozijn makkelijk 50 jaar mee kan en de CO2-emissie gehalveerd wordt. Uit diezelfde analyse komen ook nog optimalisaties naar voren. “De verf en de beglazing hebben een grote impact op het milieu. Dat willen we verder terugdringen. Daarom onderzoeken we op dit moment nog de mogelijkheden voor bio-based verf en de beglazing. Voor de productie van glas is veel energie nodig, wellicht is hoogwaardig dubbel glas een goed alternatief voor triple glas. De tijd zal het leren.”

Is dit het dan?

Is dit het dan? Een mooi theoretisch verhaal over hoe Trebbe samen met haar partners een kozijn circulair maakt. “Nee”, zegt Nico stellig. “We werken de details verder uit en wijzen binnenkort de eerste pilot aan. Wij houden u natuurlijk op de hoogte van deze en andere circulaire ‘vonken’.”